Het lijkt de perfecte combinatie voor een afwisselende familiereis; het populaire Bali gecombineerd met een avontuurlijke boottocht door het Komodo National Park en een ontspannen strandverblijf op het eilandje Nusa Lembongan. Maar is dat het ook?
In de meivakantie reisde ik samen met mijn vriend Mike en ons zoontje Joa (7 jaar) naar Bali, het Komodo National Park (Flores) en Nusa Lembongan. 10 jaar geleden bezocht ik Indonesië voor het eerst (Java & Bali) en kon niet wachten om meer van dit prachtige land te zien! Lees hier meer over mijn reis en ervaringen.
We vliegen met Qatar Airways (via Doha) naar Denpasar op Bali. Bij aankomst worden we opgehaald door onze chauffeur Eddy en reizen we door naar Canggu, gelegen aan de zuidwestkust van Bali. De afstand hier naartoe is niet groot, maar door drukte op de weg zijn we zo’n anderhalf uur onderweg. In het verleden was Canggu een rustig vissersdorpje, maar de laatste jaren is deze plaats uitgegroeid tot een levendige kustplaats met hippe restaurants, en gezellige Beach bars. Canggu heeft uitgestrekte stranden en staat bekend om de goede surfspots (voor zowel beginners als gevorderden). Er hangt een ontspannen sfeer, maar in de straatjes kan het wel erg druk zijn met verkeer (auto’s en vele scooters). Hou je van strand, surfen en een diverse foodscene, dan zit je hier goed! We overnachten in de Calmtree Bungalow; een fijne verzorgde accommodatie met een aantal sfeervolle houten bungalows en een zwembad. Het heeft een centrale, maar rustige ligging (vlakbij de gezellige Anchor market) op ca. 10 a 15 minuten (loop)afstand van het strand.
Tijdens ons verblijf in Canggu staat er een fietstocht in Luwus op het programma. Het is ongeveer een uurtje rijden naar het startpunt van de fietstocht. Na het ontmoeten van onze gids en wat (veiligheids)instructies stappen we op onze mountainbikes voor een tochtje door de rustige, landelijke omgeving van Luwus. Onderweg fietsen we langs plantages, rijstvelden en (familie)tempels. Op verschillende plekken overlegt de gids over de route en kunnen we kiezen of we een pittiger stuk willen fietsen of het eenvoudig willen houden. We bezoeken onderweg een woonerf waar verschillende gezinnen van een familie wonen en maken een stop bij het Sangeh Monkey Forest. Dit is een rustiger alternatief voor het drukbezochte Monkey Forest in Ubud. Na dit bezoek worden we met de auto naar een restaurant gebracht voor een heerlijke lunch tussen de rijstvelden.
Goede om te weten: Deze fietstocht is privé en is ook geschikt voor kinderen vanaf 1.30 m die goed met een handrem om kunnen gaan. De auto is altijd redelijk in de buurt mocht er hulp nodig zijn.
De volgende dag laten we Bali even achter ons en vliegen door naar Labuan Bajo op het eiland Flores. Het van oorsprong vissersdorp Labuan bajo is de uitvalsbasis voor een bezoek aan het Komodo National Park. En dat is duidelijk terug te zien. Voor de kust liggen honderden boten klaar voor een bezoek aan dit prachtige gebied. In de straatjes van Labuan Bajo zijn vele organisaties die tours naar het National Park en/of duiktrips in het gebied aanbieden. Langs de kust vind je kleine kraampjes waar je verse vis/schelpjes kunt laten bakken. We overnachten in een ruime bungalow van Golo Hilltop, dat wordt gerund door 2 Nederlandse dames. Deze accommodatie is gelegen op een heuvel met prachtig uitzicht op de baai van Labuan Bajo. Het centrum ligt op ongeveer 10 a 15 mintuutjes loopafstand (onder aan de heuvel).
De volgende ochtend stappen we vol verwachting op de boot voor een 2-daagse boottocht door het Komodo National Park. Een prachtig gebied met honderden eilandjes, indrukwekkende landschappen, een rijke onderwaterwereld en natuurlijk de komodovaraan! De bekendste eilanden in het National Park zijn Komodo, Rinca en Padar. We maken de boottocht met een “Deck Boat”. Het verblijf op de boot is eenvoudig, maar daar hadden we ons ook op ingesteld. De boot is voorzien van simpele douche (koud water) en toilet. Er gaan een kapitein, een gids en een kok mee aan boord. Bij aanvang van de boottocht bespreken we met de gids welke eilanden we kunnen bezoeken en wat de route zal zijn (dit is ook afhankelijk van plaatselijke omstandigheden, zoals het weer en de stroming).
Op de eerste dag op de boot zetten we koers richting Padar en Komodo (die we de volgende ochtend zullen bezoeken). Onderweg maken we verschillende stops, zoals bij Kelor Island; een klein eilandje met een mooi strand met helder water om te snorkelen. Je kunt hier ook een stukje omhoogklimmen naar een mooi uitzichtpunt. En met zonsondergang zijn we bij Kalong Island, waar nadat de zon is onder gegaan duizenden vleermuizen uitvliegen maar Flores om daar op zoek te gaan naar eten. Bijzonder om te zien! Na het diner is het tijd om te gaan slapen. We overnachten op een luchtbed op het dek van de boot (in een lage, overdekte ruimte).
Na een kort nachtje en een stukje varen arriveren we net voor zonsopgang bij Padar Island. Het eiland Padar ligt tussen Komodo en Rinca in en staat bekend om het unieke landschap en de spectaculaire uitzichten. Je kunt hier een hike maken (ca. 30 minuten omhoog, ca. 850 traptreden) naar een uitkijkpunt vanwaar je prachtig uitzicht hebt op de 3 baaien van het eiland. Na de afdaling varen we door naar Komodo, één van de weinige eilanden waar komodovaraan leeft. Komodovaranen zijn de grootste hagedissen ter wereld en kunnen wel 3 meter lang worden. Komodo is het grootste eiland van het Komodo National Park (ca. 390 km2) en hier leven ook de meeste varanen (ca. 1500). Het landschap bestaat vooral uit tropische bossen en savanne-achtige gebieden. Op het kleinere eiland Rinca (ca. 198 km2) leven iets minder varanen (ca. 1000) en is het landschap wat ruiger, droger en heuvelachtiger.
Bij aankomst op Komodo maken we samen met een ranger een wandeling over het eiland. We hebben de keuze uit 3 wandelingen (short, medium & long). Wij kiezen voor de “medium” wandeling, van ca. 2.5 km. En we hebben geluk; we spotten 7 komodovaranen! Heel bijzonder om deze enorme reptielen van (redelijk) dichtbij te zien. Na de wandeling varen we naar Pink Beach op Komodo. Het witte zand gemengd met hele kleine stukjes rood koraal zorgen voor de licht roze kleur strand. De combinatie van het roze zand met het heldere water en op de achtergrond groene heuvels en een blauwe lucht zorgen voor een prachtig plaatje. Na een frisse duik is het tijd om weer terug te varen naar Labuan Bajo.
De volgende dag vliegen we weer terug naar Denpasar op Bali. Daar staat onze chauffeur Eddy weer klaar om ons naar Ubud te brengen. Ubud is een gezellige, drukbezochte plaats en het culturele hart van Bali. Je vindt hier vele (goede!) restaurants, winkeltjes, spa’s, (kunst)marktjes en galerieën. Het wordt omringd door rijstvelden en bossen en biedt daarmee ook verschillende mogelijkheden om de natuur in te trekken. Omdat het vrij druk is op de weg doen wij er even over om het hotel in Ubud te bereiken. Het is goed om er rekening mee te houden dat het verkeererg druk kan zijn, vooral tijdens spitsuren en in het hoogseizoen.
We verblijven in Greenfield Hotel; een mooie rustige plek in het levendige Ubud. In de directe omgeving zitten veel restaurants, winkels en spa's. Een gratis shuttlebusje kan je naar het Monkeyforest, Ubud Palace, de (art)market of het beginpunt van de Champuhan Ridge Walk (een mooie wandeling over een smal paadje dwars door de rijstvelden, heuvels en langs kleine dorpjes) brengen en ophalen. Ideaal!
Tip: Eet een heerlijke, Nasi Campur (één van de bekendste Balinese gerechten) bij “This is Bali”. En bij Shooq (om de hoek bij Greenfield Hotel) eet je de lekkerste (prawn) shawarma.
Na Ubud reizen we door naar Amed, een kuststrook (bestaande uit 7 vissersdorpjes) in het rustige en minder bezochte oosten van Bali. Onderweg maken we een o.a. een stop in het rustige kustplaatsje Candidasa, Virgin Beach (een strandje iets ten noorden van Candidasa) en het waterpaleis Tirtagangga, bekend vanwege de watertuinen. De regio Amed staat bekend om zijn rustige sfeer, zwarte zandstranden en goede duik- en snorkelmogelijkheden. De omgeving is er prachtig, met uitzicht op de hoogste en meest heilige berg op Bali: Mount Agung. We verblijven in Puri Wirata een fijne, verzorgde accommodatie aan zee (nabij Lipah Beach). Het resort heeft 2 zwembaden, een spa, een goed restaurant en een duikcentrum. Ook als je niet voor het duiken komt kun je hier heerlijk verblijven.
De volgende dag gaan we met een lokaal vissersbootje op pad om een aantal snorkelspots te bezoeken, zoals Japanese Shipwreck Point. Hier zijn de overblijfselen van een Japans wrak uit de 2e Wereldoorlog te zien. En vlak voor de kust bij Lipah beach zien we meerdere zeeschildpadden. Aan het eind van de dag gaan we naar het Sunsetpoint en genieten we van een prachtige zonsondergang.
Dan is het tijd om Amed weer te verlaten en rijden we naar het dorp Undisan in de regio Bangli, waar we verblijven in de Klumpu Bali Eco Stay. Deze kleinschalige accommodatie ligt tussen de rijstvelden en overnachten doe je in een Lumbung-stijl huisje (geïnspireerd door traditionele Indonesische rijstschuren). Na aankomst gaan we met een gids op pad om een indruk te krijgen van het lokale leven in Undisan. We leren meer over het oogsten van rijst, we wandelen langs een schooltje en nemen een kijkje in een Balinese woning. Ook leren we hoe je een canang (offerbakje) maakt en hoe je een het instrument Gamelan kunt bespelen. Door de enorme hoeveelheid informatie (in het Engels), een val en de hitte is Joa er halverwege de wandeling wel klaar mee. Ondanks dat er wel leuke onderdelen in deze wandeling zitten zou ik dit niet direct aanraden wanneer je met (jonge) kinderen bent.
Wat wel een aanrader is, is de kookworkshop die we de volgende ochtend op het programma hebben staan. We beginnen met een bezoek aan de lokale markt waar we verschillende benodigde ingrediënten bij elkaar zoeken. Dan is het tijd om de slag te gaan. Onder begeleiding van de chef leren we een aantal traditionele gerechten te bereiden. We maken onder andere vis-saté, kip (of tofu) met heerlijke kruiden gestoomd in bananenbladeren, een salade, rijst met zoete aardappel, een soepje en gebakken banaan. Na afloop ontvangen we een certificaat en kunnen we genieten van een heerlijke maaltijd.
Na de lunch worden we door onze chauffeur naar de haven van Sanur gebracht. We stappen hier op de boot naar Nusa Lembongan; een klein eilandje op korte afstand van Bali (ca. 30 minuten met de snelboot). Op het eiland vind je vele mooie stranden (zoals Dream Beach & Jungut Batu Beach), ruige kliffen (zoals bij Devil's Tears), een stukje mangrovebos en heel veel gezellige plekjes voor een hapje en een drankje.
Leuk om te weten: Nusa Lembongan heeft geen haven. De boot vaart zover mogelijk door naar het strand (Jungut Batu) en het laatste stukje loop je door de zee naar het strand toe. De bagage wordt door de medewerkers van de bootmaatschappij naar de kant gedragen.
Na aankomst op Nusa Lembongan worden we met een pick-up truck (ook wel Bemo genoemd) naar de accommodatie gebracht. We verblijven in Dream Beach Huts, gelegen aan het mooie en populaire “Dream Beach”. De accommodatie beschikt over verschillende (eenvoudige) hutten gebouwd in traditionele stijl die verspreid staan over een groene tuin en een aantal aan het strand. Er zijn 2 infinity zwembaden en een restaurant met uitzicht op het strand. Een fijn verblijf zonder al te veel luxe.
Goed om te weten: Dream Beach is een populaire plek op het eiland. Ook mensen die niet in Dream Beach Huts verblijven kunnen, tegen betaling, gebruikmaken van de faciliteiten zoals het zwembad. Hierdoor kan het er ook erg druk zijn.
De volgende dag gaan we op pad om het eiland te verkennen. Het meest levendige gedeelte van Nusa Lembongan is Jungut Batu (Beach en de straat erachter). Hier vind je de meeste accommodaties, restaurants, cafés en bars. Vanaf Dream Beach is dit ongeveer 15 minuten met de bemo. Ook brengt de bemo ons naar de mangrove, waar we een boottochtje van ca. 20-30 minuten maken. Leuk om te doen, maar niet heel spectaculair. Wanneer het begint te schemeren wandelen we vanaf de accommodatie naar Devil’s Tear; een rotsachtige kustlijn waar de golven met enorme kracht tegen de rotsen slaan. Het water spuit daardoor soms wel 10 meter de lucht in. Hierna wandelen we verder naar de rustige baai Sandy Bay. Hier genieten we vanuit de Beach club van een mooie zonsondergang.
We verlaten Nusa Lembongan en varen weer terug naar Bali. De laatste nacht verblijven we in de bekende kustplaats Sanur. We huren fietsten en rijden langs de gezellige boulevard met restaurantjes en winkeltjes. Ter afsluiting dineren we met onze lokale partner en is het tijd om weer afscheid te nemen van Indonesië. Wat hebben we een prachtige reis gemaakt en bijzondere dingen meegemaakt met elkaar, met als hoogtepunt de boottocht door het Komono National Park. Een reis om nooit meer te vergeten!
En ja, ik denk dat een familiereis door Bali, het Komodo National Park en Nusa Lembongan een hele goede combinatie is voor een afwisselende en avontuurlijke rondreis. Bekijk onze voorbeeldreis Bali & het Komodo National Park of Enjoy Bali & Nusa Lembongan